1. Genel Olarak Tazminat Kavramı
Tazminat, hukuka aykırı bir fiil nedeniyle zarara uğrayan kişinin, uğradığı zararın giderilmesi amacıyla açtığı davadır. Türk hukukunda tazminat davaları, maddi tazminat ve manevi tazminat olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
- Maddi Tazminat: Zarar görenin malvarlığında meydana gelen eksilmenin giderilmesine yöneliktir.
- Manevi Tazminat: Zarar görenin yaşadığı elem, üzüntü ve manevi sıkıntının giderilmesi için hükmedilen para tazminatıdır.
2. Hukuki Dayanaklar
a) Türk Borçlar Kanunu
- TBK m.49: “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür.”
- TBK m.56: “Hakim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, zarar görene uygun bir miktar manevi tazminat verilmesine karar verebilir.”
- TBK m.58: Kişilik hakkı saldırıya uğrayan kimsenin manevi tazminat talep edebileceği düzenlenmiştir.
b) Türk Medeni Kanunu
- TMK m.24-25: Kişilik haklarının ihlali halinde, ihlalin durdurulması ve tazminat talep edilebileceği düzenlenmiştir.
3. Yargıtay Kararlarından Örnekler
- Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, E.2016/3456, K.2018/2123:
“Manevi tazminat, bir ceza değil, zarara uğrayanın yaşadığı manevi acının bir nebze olsun hafifletilmesi amacını taşır.” - Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, E.2019/2541, K.2020/3412:
“Maddi tazminat, davacının gerçek zararını karşılamalı, zenginleşmesine yol açmamalıdır.” - Yargıtay HGK, E.2014/4-56, K.2015/1679:
“Manevi tazminat miktarı belirlenirken tarafların sosyal ve ekonomik durumları, olayın ağırlığı ve kusur oranı dikkate alınmalıdır.”
4. Uygulamada Maddi ve Manevi Tazminat Davaları
- Trafik kazaları
- İş kazaları
- Haksız fiiller (saldırı, hakaret vb.)
- Boşanma davaları (özellikle manevi tazminat talepleri)
Davacı, zararın varlığını, haksız fiili ve illiyet bağını ispat etmekle yükümlüdür. Hakim, olayın özelliğine göre hem maddi hem de manevi tazminata hükmedebilir.
5. Sonuç
Maddi ve manevi tazminat davaları, zarar görenin uğradığı mağduriyetin giderilmesi açısından son derece önemlidir. Hukuki bilgi ve tecrübe gerektirdiğinden, bu tür davalarda profesyonel bir hukuki destek alınması hak kayıplarını önleyecektir.
DETAYLI İLETİŞİM İÇİN:
TELEFON: 0 506 173 8204
E-posta: [email protected]
