Türk Ticaret Kanununda limited şirketlere ilişkin öngörülen düzenlemeler, anonim şirketlere ilişkin öngörülen düzenlemelerle büyük ölçüde paralellik göstermektedir. Meydana gelen somut olayda şirket türünün doğru tespiti ve hangi düzenlemelere tabii olacağı hususu büyük önem arz etmektedir.
Bu yazımızda Limited Şirketlerin Haklı Sebeplerle Feshi hususu ele alınacaktır.
Haklı Sebep Kavramı
Türk Ticaret Kanunun 636. maddesinde genel hatlarıyla Sona erme sebepleri ve sona ermenin sonuçları düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesinin 3. fıkrasında ise “Haklı sebeplerin varlığında, her ortak mahkemeden şirketin feshini isteyebilir. Mahkeme, istem yerine, davacı ortağa payının gerçek değerinin ödenmesine ve davacı ortağın şirketten çıkarılmasına veya duruma uygun düşen ve kabul edilebilir diğer bir çözüme hükmedebilir.” şeklinde bir düzenlemeye yer verilmiştir. Kanun maddesinde haklı sebeplerine ne olduğuna ilişkin ise herhangi bir açıklık getirilmemiştir.
Kanun maddesinin haklı sebep kavramına bir açıklık getirmemesi dolayısıyla, bu kavramın açıklanmasında özellikle Yargıtay’ın içtihatlarının göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Yazımızın bu kısmında Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2012/560 Esas, 2012/1103 Karar numaralı, 12.12.2012 Tarihli kararında sayılan örnekler ile “haklı sebep” kavramının ne olduğunu açıklamaya çalışacağız.
“…Bilindiği üzere, mülga 6762 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 549/4 maddesi uyarınca; ortaklardan birinin talebi üzerine ve muhik sebeplerden dolayı bir limited şirketin feshine mahkemece karar verilebilmektedir. (Aynı düzenleme, 6102 sayılı TTK’nun 636/3 maddesinde de korunmuştur.) Limited şirketin infisahı davasının dayanağını haklı neden oluşturduğu için, her davada iddiaların haklı sebep teşkil edip etmeyeceğinin somut olayın özelliklerine göre irdelenmesi gereklidir. Şirketin devamlı olarak zarar etmesi, kuruluş ve gayesinin gerçekleşmesine imkân kalmaması, ortaklar arasındaki ciddi anlaşmazlıklar bulunması ve ortağın bakiye sermaye borcunu ödemekte temerrüdü gibi sebepler, anılan maddede yer alan haklı sebeplere örnek olarak sayılabilir...”
Belirtilen kararda haklı sebep kavramının ne olduğuna ilişkin birtakım örneklere yer verilmiştir. Bunlar:
1-Şirketin devamlı olarak zarar etmesi,
2-Kuruluş ve gayesinin gerçekleşmesine imkan kalmaması,
3-Ortaklar arasında ciddi anlaşmazlıklar bulunması,
4-Ortağın bakiye sermaye borcunu ödemekte temerrüdü, şeklindedir.
Fakat bu örnekler de sınırlı sayıda değildir. Yine haklı sebep kavramına örnek olarak:
Çoğunluk gücünün kötüye kullanılması, Şirket organlarının çalışamaz hale gelmesi, Şirketin devamlı olarak zarar etmesi hususları da verilebilir. Tabi Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun da yukarıda yer verilen kararında belirtildiği üzere her olayın özellikleri ayrı ayrı göz önünde bulundurulmalıdır.
Mahkeme somut olayın özelliklerine göre şirketin feshine karar verebileceği gibi, ortağın ortaklıktan çıkarılmasına veya duruma uygun düşen ve kabul edilebilir diğer bir çözüme hükmedebilir.
Yazımızın devamında “Haklı Sebep” kavramından ne anlaşılması gerektiğine ilişkin verilen bilgiler ışığında Limited Şirketin Haklı Sebeple Feshi Davasının özelliklerine değineceğiz.
Haklı Sebeple Fesih Davasının Özellikleri
1.Davanın Tarafları
Bu davayı herhangi bir ortak açabilir. Bu davanın açılabilmesi için ortakların pay oranlarının bir önemi bulunmamaktadır. Bu dava şirket tüzel kişiliğine karşı açılır.
2. Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu davalarda görevli ve yetkili mahkeme şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesidir.
3. Sonuç
Belirtildiği üzere bu davanın açılması halinde hâkimin fesih dışında, davacı ortağın çıkarılması veya duruma uygun başka bir çözüme hükmetmesi gibi olanaklar vardır. Yani nihai kararda hakimin takdir yetkisi vardır. Tamamen şirketin feshine yönelik açılan bir davada neticeten hakim farklı bir duruma hükmedebilir.
Bu sebeplerle, bu tür davaların taşıdıkları öneme binaen Avukatlardan alınan hukuki yardım ile yargı yoluna başvurulması, sürecin takibinin yapılması önem arz etmektedir.
Detaylı Bilgi ve Hukuki Yardım İçin:
Telefon: 0 (506) 173 8204
E-posta: [email protected]
