1. Giriş
Fikri ve Sınai Haklar, yaratıcı emeğin ve yeniliğin korunmasını amaçlayan hukuki düzenlemelerdir. 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) ve 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK) bu alandaki temel mevzuattır. Bu haklar, hem eser sahiplerinin hem de yatırım yapan şirketlerin menfaatlerini koruyarak ekonomik ve kültürel gelişimi destekler.
2. Fikri ve Sınai Hak Türleri
- Fikri Haklar: Edebiyat, müzik, sinema, bilgisayar programı, mimari eserler vb.
- Sınai Haklar: Marka, patent, faydalı model, endüstriyel tasarım, coğrafi işaret vb.
3. Kanuni Dayanaklar
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)
- Madde 1/B – “Eser, sahibinin hususiyetini taşıyan her nevi fikir ve sanat mahsulüdür.”
- Madde 71 – Eser sahibinin mali haklarının ihlali halinde cezai yaptırımlar öngörülür.
Sınai Mülkiyet Kanunu (SMK)
- Madde 7 – Tescilli marka sahibine tanınan tekel hakkı.
- Madde 141 – Patent hakkına tecavüz durumunda dava açma imkanı.
4. Dava Türleri
- Tecavüzün Tespiti ve Durdurulması Davası
- Maddi ve Manevi Tazminat Davası
- El Koyma ve İmha Davası
- Haksız Rekabet Davası
- İtiraz ve Hükümsüzlük Davaları
5. Yargıtay Kararlarından Örnekler
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2021/3456 E., 2022/7890 K.
“Marka hakkına tecavüz fiillerinde, yalnızca fiili durdurma değil, aynı zamanda maddi tazminat talebi de mümkündür. Tazminat miktarının belirlenmesinde, davalının elde ettiği haksız kazanç esas alınır.”
Yargıtay 11. HD, 2019/4567 E., 2020/1234 K.
“Patent hakkı ihlali, salt aynı ürünün üretilmesi ile değil, patenti kapsayan teknik çözümlerin izinsiz uygulanması ile de oluşur.”
Yargıtay 19. HD, 2018/3456 E., 2019/789 K.
“Telif hakkı ihlali davalarında, izinsiz kullanımın ticari kazanç sağlama amacı taşıyıp taşımadığı manevi tazminat miktarını etkiler.”
6. Sonuç ve Öneriler
Fikri ve sınai hakların korunması, sadece ihlalin engellenmesi değil, aynı zamanda eser veya hakkın ekonomik değerinin güvence altına alınması anlamına gelir. Hukuk büromuz, bu alandaki danışmanlık, dava takibi ve arabuluculuk süreçlerinde müvekkillerine kapsamlı hizmet sunmaktadır.
📌 Profesyonel Destek İçin:
Fikri ve sınai haklar alanındaki uyuşmazlıklarınızda, hızlı ve etkili çözümler için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Telefon: 0 506 173 8204
E-posta: [email protected]
